Czwartek, 18 kwietnia
Imieniny: Alicji, Bogusławy
Czytających: 8503
Zalogowanych: 20
Niezalogowany
Rejestracja | Zaloguj

Region: Śmierć księżnej Agnieszki – skutki dla Śląska

Poniedziałek, 11 października 2021, 5:46
Autor: Stanisław Firszt
Region: Śmierć księżnej Agnieszki – skutki dla Śląska
Fot. Archiwum KPN
Od czasów powstania księstwa śląskiego w II poł. XII w., rządzonego przez Piastów z linii śląskiej, żyło wiele księżnych i księżniczek, żon i córek panujących w tej rozdrabniającej się polskiej dzielnicy, ich odejścia nie miały większego wpływu na losy całego Śląska. Zupełnie inaczej było w przypadku księżnej Agnieszki - wdowy po księciu jaworsko-świdnickim Bolku II Małym - której zgon (7 lutego 1392 r.) spowodował ogromne skutki w dziejach jednej z głównych dzielnic historycznych Królestwa Polskiego.

Ostatnie niezależne księstwo śląskie przeszło wówczas pod bezpośrednie panowanie czeskie. Luksemburgowie dopięli swego i ostatecznie podporządkowali sobie cały Śląsk odrywając go ostatecznie na ponad 500 lat od Polski. Dwadzieścia lat wcześniej król Polski Ludwig Andegaweński (węgierski) zrzekł się praw do Śląska, a jeszcze wcześniej zrobił to król Kazimierz Wielki zrezygnował z praw do księstwa jaworsko-świdnickiego w 1356 roku. W zamian za to król czeski Karol IV Luksemburski zrzekł się praw do księstwa płockiego, które w 1329 roku zhołdował jego poprzednik Jan Luksemburski.

Królowie czescy od końca XIII wieku przyjmowali hołdy lenne kolejnych książąt śląskich, którzy dobrowolnie stawali się ich wasalami. Wielu z nich zrobiło ten krok w dowód protestu, kiedy to w 1320 roku królem Polski został Władysław Łokietek, a nie jeden z książąt śląskich, którym to jako potomkom księcia seniora Władysława Wygnańca, wg testamentu jego ojca Bolesława III Krzywoustego, należał się tron Królestwa.

Królowi czeskiemu opierali się tylko książęta jaworsko-świdniccy, a szczególnie Bolko II Mały, który wspierał jak tylko mógł króla Kazimierza Wielkiego w jego interwencjach na Śląsk. Bolko, który panował w latach 1326-1368 dbał o niezależność i siłę swojego księstwa, kontynuując politykę swojego dziadka Bolka I Surowego, m.in. wzmacniał zamki i strażnice na granicy południowej w rejonach górskich.

Związki rodzime Bolka II Małego z królem polskim dawały mu nadzieję, że Kazimierz Wielki wesprze go w chwilach zagrożenia, a Kazimierz dbał o to, aby jak nie politycznie to przynajmniej kościelnie, Śląsk nie zerwał kontaktów z Polską. Król Karol IV Luksemburski bowiem mocno zabiegał w Rzymie aby diecezję wrocławską oderwać od Gniezna i przyłączyć ją do Pragi, ale dzięki polskiej dyplomacji to się nie powiodło.

Niezależne księstwo jaworsko-świdnickie, wspierające króla polskiego było solą w oku czeskiego władcy. Nie mogąc bezpośrednio, siłą włączyć go do Królestwa Czeskiego, w 1353 roku wymusił na księciu Bolku II, aby rękę swojej bratanicy Anny, oddał jego synowi, na co otrzymał zgodę. Kiedy jednak młody Luksemburg zmarł, a Karol w tym czasie owdowiał sam poślubił młoda Piastównę. Ona została królową Czech, a jej stryj uczynił zapis na jej rzecz, że jeśli on umrze bezdzietnie jego księstwo przypadnie jej tj. praktycznie jej mężowi.

Lata leciały, a Bolko II nie doczekał się następcy (legendy mówią, że miał syna, który stracił życie przez przypadek z rąk książęcego błazna na zamku w Bolkowie). Kiedy 28 lipca 1368 roku zmarł Bolko II Mały układ z Karolem IV wszedł w życie. Zgodnie z jego zapisami role zwierzchnią formalnie w księstwie dożywotnio zatrzymała księżna Agnieszka żona Bolka II, chociaż w praktyce na Śląsku zaczęli rządzić namiestnicy królewscy. Już od tego czasu wszystko zaczęło się zmieniać m.in. dawne umocnienia na granicy południowej księstwa przestały mieć sens, dlatego księżna Agnieszka, nadawała zamki i twierdze swoim oddanym poddanym. W ten sposób w ręce rycerza Gotsche II Schoffa trafił zamek Chojnik ok 1390 roku.

Dwa lata później umarła księżna Agnieszka i oficjalnie ostatnie niezależne piastowskie księstwo śląskie weszło w skład Królestwa Czeskiego. Skutkiem tego faktu było to, że przez kolejne stulecia wydarzenia w Czechach i Cesarstwie Niemieckim, których były one częścią miały bezpośredni wpływ na Śląskie ziemie, m.in. najazdy husyckie, zagrożenie tureckie, wojny chłopskie i wojna trzydziestoletnia.

Dopiero w poł. XVIII wieku Śląsk opanowali Prusacy i włączyli go do swojego królestwa, którego następcami było Cesarstwo Niemieckie, Republika Weimarska i III Rzesza. Dawne piastowskie ziemie śląskie powróciły do Polski w 1945 roku, po 700 latach. W ciągu wieków od X w., Śląsk przez 500 lat należał do Polski, 340 lat do Królestwa Czeskiego (część Świętego Cesarstwa Rzymskiego) i 200 lat do Niemiec (130 lat Królestwo Pruskie, 50 lat Cesarstwo Niemieckie, 14 lat Rep. Weimarska, 12 lat III Rzesza).

Tak śmierć księżnej Agnieszki wpłynęła na historię Śląska.

Twoja reakcja na artykuł?

14
58%
Cieszy
2
8%
Hahaha
2
8%
Nudzi
1
4%
Smuci
1
4%
Złości
4
17%
Przeraża

Ogłoszenia

Czytaj również

Komentarze (7)

Dodaj komentarz

Dodaj komentarz

Zaloguj
0/1600

Czytaj również

Sonda

Na kogo zagłosujesz w 2 turze wyborów w Jeleniej Górze?

Oddanych
głosów
209
Jerzy Łużniak
44%
Hubert Papaj
56%
 
Głos ulicy
Czy wierzymy w kiełbasę wyborczą?
 
Miej świadomość
Czy warto dopłacać?
 
Rozmowy Jelonki
Dzieci wypoczywały w Brennie
 
Polityka
Jelenia Góra: 2 tura Łużniak vs. Papaj
 
Polityka
Spotkanie z burmistrzem
 
Polityka
Piechowice: Burchacki vs. Kubielski
 
Karkonosze
Premiera już za tydzień
Copyright © 2002-2024 Highlander's Group